(52) Trạng thái không suy tư, trạng thái vắng bặt các ý tưởng quấy nhiễu: Đây là trạng thái Không Tâm, rỗng rang, vắng lặng ở trong Thiền. Sự thật là bạn không thể có một đời sống riêng lẻ, nhỏ bé; vì bạn chính là Sự sống thênh tháng. Những hiểu biết của đạo Phật về thực tại, cách đây hơn hai ngàn năm trăm năm, ngày nay đã được những nhà vật lý học xác nhận: Không có một cái gì hoặc một sự việc gì có thể hiện hữu độc lập, riêng rẽ (35).
Đây là bản chất chân thật của mình. (45) Anh nhiene tự tại là thứ bạn không thể thâu tóm hoặc đánh mất được: VÌ an nhiên tự tại chính là bản chất chân thực của bạn, là một cái gì bạn đã luôn sẵn có ở bên trọng, nên bạn không thể thâu tóm hoặc đánh mất như là một vật gì ở bên ngoài bạn như tiền bạc, tài sản, địa vị xã hội… Bạn chính là Tâm (40) qua đó mọi vật được nhận ra.
Vì ảo tưởng sai lầm này về sự hiện hữu của một “cái Tôi” riêng biệt, và cần được bảo vệ, chúng ta đã nhìn thế giới rất sai làm và tạo ra rất nhiều khổ đau cho mình và cho người khác. Đó là bản chất Thượng Đế ở trong mỗi con người. Ví dụ trong một quan hệ luyến ái, nhờ yêu nhau mà người ta sẽ cố gắng nhìn lại mình và có nhiều cơ hội hơn để nhận ra những khiếm khuyết của mỗi người.
Đó là món quà mà bạn hiến tặng cho thiên nhiên. Đó chính là cái lý do ảo tưởng về bản ngã ở trong bạn được phát sinh – vì trong đầu bạn, bạn vô tình xem mình là một đối tượng. Tương tự như thế, không phải ta cần phải có một cái gì đó không bị biến đổi và trường cửu để cho tính vô thường của mọi thứ được hiển bày? Nói một cách khác: Nếu mọi thứ, kể cả chính bạn, là vô thường, lúc đó liệu bạn có cách nào để nhận thức được tính vô thường này? Có phải nhờ chính bạn nhận thức được và chứng kiến tính mau tàn hoại của vạn vật, kể cả hình hài của chính bạn, mà bạn nhận ra rằng có một cái gì đó ở trong bạn không bị chi phối bởi quy luật vô thường?
Bất kỳ khi nào bạn chấp nhận một cách sâu sắc mỗi giây phút như bản chất của nó - bất kể hình thức phút giây ấy đang biểu hiện là gì - bạn sẽ có được trạng thái lặng yên, bạn có được sự an tịnh. Thực trong sáng biết bao! Thực đơn giản biết bao! Một sự chú tâm, không thể lay chuyển như thế ở trong bạn, sẽ không còn thừa một khoảng trống nào trong lòng để bạn có thể tạo ra một vấn đề gì cho mình. Biết bề ngoài về một cái gì và sự hiểu sâu, thấu triệt là hai điều hoàn toàn khác nhau.
Bạn có thực sự có mặt trong khi làm những công việc đó? Bạn làm những việc ấy trong tình thái chấp nhận hay chống đối? Chất lượng, sự có mặt để thưởng thức công việc, và thái độ chấp nhận khi làm những công việc, đó mới chính là điều quyết định sự thành công hay thất bại của bạn trong đời sống, chứ không phải bao nhiêu nỗ lực mà bạn đã đổ vào những công việc đó. Và làm sao cái Đó có thể tách rời với bản chất chân thực của bạn? Những biểu hiện tạm bợ của hình tướng liên hệ đến bạn (8), mà bạn nghĩ chính là bạn, được phát sinh và nuôi dưỡng bởi cái Đó, bởi Tâm. (76) Thôi kình chống lại với những gì mà bạn cho là xấu: Thái độ phân biệt, ghét bỏ,…trong tình cảm khi cho một điều gì là xấu…lâu đời ở trong ta, tạo nên rất nhiều khổ đau và tranh chấp ở trong lòng.
Khi bạn ngồi với một người đang hấp hối, đừng cố chối bỏ bất kỳ một khía cạnh nào của kinh nghiệm đó cả. Nói một cách khác: Cảm nhận về bản chất chân thật thường bị che mờ bởi những tình huống trong đời bạn, và bởi dòng suy tưởng miên man, và những phiền nhiễu khác trong đời sống. Đối với trí năng, tất cả những điều này chẳng có ý nghĩa gì đáng kể, vì trí năng của bạn luôn “có những điều khác quan trọng hơn” để nghĩ đến.
Bạn hoàn toàn có mặt, nhưng trí năng ở trong bạn không còn diễn dịch, phê phán hay dán nhãn hiệu lên giây phút này. Dĩ nhiên có những nơi đang cho bạn phải rời xa – và có khi, đó là điều thích hợp nhất bạn cần làm lúc đó. Do đó bạn không thể trở thành một đối tượng cho chính mình.
Ngôn từ chỉ là những tấm bảng chỉ đường, không hơn không kém. Bnạ rất cần đến thiên nhiên, ngược lại, thiên nhiên cũng rất cần bạn. Sự im lặng rất hữu ích.
Tôi chỉ nói: Hãy cho phép giây phút này được “như nó đang là”! Đến phút lâm chung, quả thực câu chuyện về cuộc đời bạn có thể như là một giấc mơ đang đến hồi kết thúc. Có người thì biết mình sai nhưng cứ phớt lờ đi như không có chuyện gì cả.