Khi học cách làm chứng nhân quan sát các ý nghĩ và xúc cảm của mình, vốn là phần thiết yếu trong tìnht rạng hiện trú, bạn có thể ngạc nhiên khi lần đầu tiên bạnn nhận thức được tình hình “nhiễu loạn” ở hậu trường của trạng thái ý thức mê muội bình thường, và nhận ra được mình hiếm khi cảm thấy thực sự dễ chịu trong lòng biết là dường nào. Trong các trường hợp khác, khi tâm trí bị ràng buộc bởi thời gian nhúng tay vào phản ứng, bạn sẽ thấy rằng đừng nên làm gì cả, chỉ cần tập trung vào cái Bây giờ là tốt hơn cả. Ngược lại, Bản thể hiện tiền (Being) là một cụm từ xác định.
Khi Bản thể hiện tiền hiểu rõ chính nó – thì đó là sự hiện trú. bằng mắt trần bạn có thể nhìn thấy hàng ngàn tinh tú, nhưng đó chẳng qua chỉ là một phần cực kỳ ít ỏi trong vô lượng tinh hà hiện hữu ở đó. Có thể so sánh khí với một dòng song hay một dòng năng lượng.
Cái quầng chứa nhómđau khổ chhính là khối năng lượng sinh khí bị bế tắc, vốn đã tách khỏi toàn bộ trường năng lượng của bạn và tạm thời vận hành độc lập thông qua tiến trình đồng hóa một cách trái tự nhiên với tâm trí. Tự ngã hư ngụy tin rằng trong sự phản kháng ẩn tàng sức mạnh của bạn, trong khi thực ra phản kháng tách rời bạn khỏi Bản thể hiện tiền, nơi duy nhất có sức mạnh đích thực. Chính cái công cụ này đã thống trị bạn.
Khoảnh khắc hiện tại nắm giữ chìa khóa để giải phóng bạn khỏi bị đồng hóa với sự suy nghĩ. Bạn không bao giờ tiến đến mức ấy, bởi vì bạn hiện đang ở đó ngay bây giờ đây. Con đường khổ giá hay con đường thập tự giá (the way of the cross) bạn đề cập là con đường dẫn đến giác ngộ của người xưa, và mãi đến gần đây nó vẫn là con đường duy nhất.
Không phản kháng cuộc sống là trạng thái ân sủng, dễ chịu, và nhẹ nhàng. Với vỉ tâm trí và sự phản kháng vốn đồng nghĩa, cho nên chấp nhận sẽ tức thời giải thoát bạn khỏi ách thống trị của tâm trí, và do đó tái kết nối bạn với Bản thể hiện tiền. Mọi thứ gây nghiện ngập đều đi đến một giới hạn mà nó không còn tác dụng đối với bạn nữa, và khi đó bạn càng cảm thấy nỗi thống khổ càng dữ dội hơn bao giờ hết.
Gặp trường hợp như vậy, chỉ có một việc duy nhất bạn có thề làm được là hãy hiện trú hơn nữa. Ngay khi tâm trí và sự đồng hóa với tâm trí quay lại, bạn không còn là con người bạn nữa mà chỉ là hình ảnh của bản thân bạn trong tâm trí, và bạn lại bắt đầu đóng kịch và tham gia cuộc chơi nhằm đáp ứng nhu cầu tự ngã của bạn. Đây là chuyện bình thường, và thật là điên rồ.
Nhưng nếu bị trúng đòn, có nghĩa là môn đồ đang đắm chìm vào suy nghĩ, tức là y vắng mặt, không hiện trú, tức là y không tỉnh thức. Cảm thấy bực dọc cũng ổn; cảm thấy tức giận, bồn chồn, vui buồn thất thường, hay gì gì khác cũng ổn – nếu không, chúng ta sẽ rơi vào tình trạng ức chế, xung đột nội tâm, hay chối bỏ. Và nếu đôi khi lời lẽ có sức thuyết phục, thì nó nhằm xuyên thủng các lớp phản kháng dày đặc của tâm trí để vươn đến lãnh địa bên trong con người bạn, ở đó bạn đã sẵn biết rõ giống y như tôi vậy, và chính ở đó chân lý được nhận biết khi nó được nghe qua.
Tôi không hiểu, nhưng tôi nhận ra một thứ gì đó vô hình mà tôi cảm nhận là bản tính của cội cây đó, tinh thần nội tại của nó, nếu ông thích gọi như thế. Bạn không thể tỏ ngộ mà lại bất hạnh, không thể tỏ ngộ mà lại tiêu cực. Giải trừ sự đồng hóa với tâm trí là trở thành chủ thể thầm lặng quan sát những suy nghĩ và hành vi của bạn, nhất là khuôn mẫu lặp đi lặp lại của tâm trí cùng vai trò của tự ngã hư ngụy, vai trò của cái tôi giả lập.
Cũng nên hành động y như thế trong trường hợp bạn ủng hộ một phong trào nhằm ngăn chặn những con người mê muội sâu sắc để họ khỏi hủy hoại bản thân, hủy hoại lẫn nhau, và tàn phá hành tinh này; để cho họ không tiếp tục gây thêm nhiều khổ đau cho các loài hữu hình khác. Trạng thái mê muội sâu sắc thường có nghĩa là cái quầng chứa nhóm đau khổ đã bị kích hoạt, và bạn bị đồng hoá với nó. Nó sẽ nuôi dưỡng bất kỳ cảm xúc nào cộng hưởng với năng lượng của nó, bất cứ thứ gì tạo nên đau khổ dưới mọi hình thức như: giận dữ, hủy hoại, căm ghét, sầu não, bi lụy, bạo hành, và cả bệnh tật nữa.
Hãy hiện trú toàn triệt, bởi vì các hành vi buộc tội, phòng vệ, công kích – tất cả những khuôn mẫu nhằm tăng cường hay bảo vệ tự ngã hư ngụy hay để đáp ứng các đòi hỏi của nó – khi ấy sẽ dễ dàng tuôn tràn ra. Bạn là toàn bộ cái hồ nước, không phải chỉ là mặt hồ, và bạn đang kết nối với phần sâu thẳm của chính mình, vốn vẫn tuyệt đối tĩnh lặng. Tư duy và ý thức không đồng nghĩa với nhau, bởi vì dù sao tư duy cũng chỉ là một khía cạnh nhỏ bé của ý thức mà thôi.