Nếu quy tắc 2 hướng bạn chú ý đến tính chỉnh thể, thì quy tắc 3 lại hướng bạn tới tính phức tạp của cuốn sách. Sau khi đọc xong và hiểu được nội dung của một cuốn sách triết học, ta có thể kiểm tra tính chân thực của nó dựa trên kinh nghiệm thông thường. Những nhà triết học không đặt câu hỏi giống của nhà khoa học, và họ cũng không sử dụng phương pháp tương tự để trả lời.
Khi mua một cuốn sách, bạn đã thiết lập quyền sở hữu với nó. Nhiều tác giả chỉ viết cho những độc giả tán thành với ý kiến của họ. Trong chương này, chúng tôi chỉ đề cập đến những điểm thiết yếu nhất với hy vọng giúp độc giả hiểu và áp dụng được quy tắc 5 khi đọc sách.
Hơn nữa, các vở kịch thường được dựng dựa trên các câu chuyện phổ biến đối với mọi người thời bấy giờ, trong khi ta chỉ biết đến chúng đơn thuần là một vở kịch mà thôi. Mặc dù hầu hết các chuyện kể lịch sử đều gần với tác phẩm hư cấu hơn là tác phẩm khoa học thì bạn vẫn nên đọc chúng như những tác phẩm mô tả. Lịch sử gắn chặt với sự kiện theo cách khác với thơ.
Bạn không thể nhảy cóc khi đọc các tác phẩm của Kant và Aristotle vì tư duy nối tiếp liên tục. Hãy nhớ là bách khoa toàn thư cung cấp cho ta rất nhiều dữ liệu được sắp xếp liên quan đến nhau. Mong muốn ấy nhiều khi nằm trong tiềm thức mà họ không nhận biết được.
Lượng tài liệu dạng như vậy nhiều tới mức không ai có đủ thời gian đọc hết một phần những tài liệu đó. Nhưng nếu bạn hỏi một cuốn sách, thì chính bạn phải trả lời câu hỏi, tức là bạn phải tự suy nghĩ và phân tích. Những thông tin này được cung cấp bởi các nghiên cứu sau đó.
Ví dụ, trong cuốn sách này, từ reading (đọc) đã được sử dụng với nhiều nghĩa khác nhau: (1) đọc để giải trí, (2) đọc để lấy thông tin, (3) đọc để hiểu biết. Trì hoãn đưa ra nhận xét cũng là một hành động phê bình. Tiếp tục đọc qua những điểm bạn cảm thấy khó hiểu, chẳng mấy chốc bạn sẽ đến những đoạn dễ hiểu và tập trung vào những chỗ đó.
Nhưng nếu những quy tắc của việc đọc sách được tuân thủ và rèn luyện, thì vẫn có thể áp dụng cho bất kỳ loại tài liệu nào khác như báo, tạp chí, tờ rơi, luận văn, hay thậm chí cả những mục quảng cáo. Nhưng những từ ngữ ấy rất hiếm khi được nói đến trong bài thơ. Sự khác biệt hay sự thay đổi này được phản ánh rõ trong các cuốn bách khoa toàn thư hiện đại.
Một trong số các nguyên nhân là do cách họ được dạy học đọc như thế nào lúc ban đầu gây nên. Các cuốn sách như vậy làm bạn động não và tăng sự hiểu biết. Nhưng khi kể một câu chuyện, người kể có thể kể sai sự việc mà vẫn không làm hỏng và câu chuyện nếu biết bọc lót thành công bằng những chi tiết hợp lý khác.
Nhận định chính là câu trả lời cho những câu hỏi. Những giả thuyết như thế được rút ra trực tiếp từ kinh nghiệm chứ không phải được chứng minh từ những giả thuyết khác. Bây giờ, bạn sẽ hiểu vì sao tác giả một cuốn sách thực hành luôn phải sắm vai của một nhà diễn thuyết hay tuyên truyền viên.
Ví dụ, các câu hỏi về đặc điểm của ý tưởng đang được xem xét gợi lên rất nhiều vấn đề liên quan. Những cảm giác khi đọc cuốn sách mách bảo bạn là bạn không cần đọc lại nữa. Có lẽ không có cuốn sách nào có toàn bộ nội dung viết về vấn đề bạn đang quan tâm hay trăn trở.